Hellingenroute Heuvelland

Deze eerste helling vertelt meteen alles over wat volgt: korte nijdige kuitenbijters met verrassend hoge maximale stijgingspercentages.

Wijngoed de Zavelaar

In jeugdwielerwedstrijden als de Kattekoers is deze helling de schrik van het jonge wielertalent. Bij het binnenrijden van de wijk de Zavelaar ligt aan de linkerkant het wijngoed de Zavelaar van Vlamertingenaar Stefaan Decadt. Op de hectare werden in de lente van 2011 Pinot Noir, Pinot Gris en Auxerrois geplant.

Menenaar Dirk Ghyselinck is uitbater van café-restaurant In de Zon gelegen op de top van de Zandberg. Hij was beroepsrenner in 1985 en reed in de ploeg Fangio-Ecoturbo van ondermeer William Tackaert die dat jaar Kuurne-Brussel-Kuurne won. In café-restaurant In de Zon vierde Nico Mattan in 2005 uitbundig zijn overwinning in Gent-Wevelgem. Ook Frank Vandenbroucke was er een graag geziene gast.

De Scherpenberg ontleent zijn naam aan het feit dat hij alleen ligt en scherp afgelijnd ligt in het landschap. Vanaf de berg is er uitzicht op het bronhoofd en de diep ingesneden bedding van de Bruilloosbeek die verderop in de Kemmelbeek uitmondt. In de volksmond wordt het uitzicht boven de helling Klein Zwitserland genoemd.

Erik Dely uit Loker overleed aan de gevolgen van een verkeersongeval in 2020. Hier in Heuvelland vond hij een ideaal terrein om ook met de ligfiets rond te toeren.

Deze helling vormt wel eens vaker de laatste kuitenbijter voor de Westouterse Berghazen, de Westouterse wielertoeristen die elk jaar voorop rijden in de Belcanto Classic.

De grens met Frankrijk dat zijn de Frontieren, van het Franse woord frontière. Hier ligt ook het café de Frontieren van Simon en Zarah waar naar de traditie gezellig plezier wordt gemaakt in een ruimte met verschillende functies: woonkamer van de uitbaters, kaartershoek van de kaartclub en breiplaats voor de breiclub.

Opvallend hier is de schrijfwijze van de straatnaam, een verwijzing naar de taal van de schreve, de grens tussen Frankrijk en Vlaanderen. In Frans-Vlaanderen, zoals hier in Boeschepe, wordt vooral door de oudere bevolking nog wat Vlaemsch gesproken.

Boeschepe is een gemeente in de Franse Westhoek. De gemeente heeft ongeveer 2000 inwoners. Elke laatste zaterdag van augustus vindt hier een bevoorrading plaats van de Ch’ti Bike Tour die start in Armentières.

Hier ligt La Ferme de l’Etrier, een typische Frans-Vlaamse estaminet waar ondermeer potjevleesch, op het menu staat. Het is een koud gerecht dat bestaat uit stukjes kip, konijn en rundvlees in gelei. Typerend voor dit gerecht is de oude Vlaamse spelling.

Godewaersvelde British Cemetery is een Britse militaire begraafplaats uit de Eerste Wereldoorlog. Er worden 991 doden herdacht. De begraafplaats werd in juli 1917 gestart door drie veldhospitalen die naar Godewaarsvelde waren overgeplaatst. Ook tijdens het Duitse lenteoffensief van 1918 bleven Britse veldhospitalen en gevechtseenheden de begraafplaats gebruiken. Er rusten nu 895 Britten, 5 Canadezen, 65 Australiërs, 2 Nieuw-Zeelanders, 2 Zuid-Afrikanen, 3 Indiërs en 19 Duitsers.

Noem dit maar het donkerste gat van de route. Overhangend groen van bij de voet van de helling geeft je het gevoel door een groene tunnel te moeten.

is een heuvel in Frans-Vlaanderen. Hij is 150 meter hoog. Op de Katsberg staat een abdij en een 200 meter hoge televisiemast. De naam is afkomstig van de Germaanse volksstam van de Chatten. Tot op heden blijft de abdij zeer befaamd om haar kaas en bier. De Katsberg heeft ook een eigen wielerverhaal. De Cats is eenmalig opgenomen geweest in de Tour de France. Het was de Tour van 1994. Vanaf 2010 zit de Catsberg jaarlijks in Gent-Wevelgem. Tom Boonen kende er in 2011 materiaalpech. Hij kon nog voor de Kemmelberg aansluiten en in Wevelgem de spurt winnen voor Daniele Benatti en Tyler Farrar.

De Kokereelberg (Mont Kokereel) is een heuvel in Frans-Vlaanderen gelegen in de omgeving van Berten en Boeschepe. De voet van de Kokereelberg ligt vlak bij de voet van de Boeschepeberg en de Katsberg. De naam van de berg is afgeleid van het Franse woord querelle dat staat voor ruzie, twist.

De Zwarteberg ligt op de Frans-Belgische grens. Aan de Franse zijde heet de helling Mont Noir, naar het gelijknamige gehucht op de top. De naam is afkomstig van de familienaam De Zwarte die de berg in de 13e en 14e eeuw in hun bezit hadden. Op de Zwarteberg liggen vele winkeltjes en horeceagelegenheden, synoniem voor erg druk grenstoerisme. Op Frans grondgebied staat het oude huis van de ouders van Marguerite Yourcenar, naar wie een departementaal park ter plekke is genoemd. Op de Franse zuidflank ligt ook een militaire begraafplaats uit de Eerste Wereldoorlog, Mont Noir Military Cemetery.

Best een beest van een helling. Halverwege de klim ligt de vakantiehoeve de Rodeberg waar even naar wat extra adem kan gehapt worden om de laatste verschrikkelijke honderden meters omhoog te fietsen. Boven wacht een prachtig zicht op de wijngaarden van Entre-Deux-Monts, bij het opdraaien van de hoofdweg bevindt de degustatie-en verkoopsruimte van wijnboer Martin Bacquart zich aan de linkerkant.

Boven op de Baneberg staat de Lijstermolen. De Lijstermolen staat er sedert 1961. Oorspronkelijk had deze staakmolen, uitgerust met twee steenkoppels, een plaatsje op de Lijsterhoek (vandaar de naam) in Beernem. Op de Baneberg is er ook het keerpunt van de zetellift. In de volksmond wordt deze helling ook de Slekkedreef genoemd.

De Sulferberg verwijst naar sulfer, in de streektaal een typische naam voor slechte grond. De helling wordt tevens beklommen in de jaarlijkse wielerkoers Belcanto Classic welke start in Westouter. Van bij de start van deze koers voor wielertoeristen in 1994 wordt de Sulferberg liefst 7 keer beklommen.

Belcanto Classic Westouter

De Hille is een grensgeval. Op Belgisch grondgebied en in Dranouter ligt het eetcafé de Barbier, in de jaren ’70 was er hier een sterrewacht, genaamd de Kijkhille. Op Frans grondgebied ligt de Schonemaegdestraete, best een leuke naam om even van de fiets te stappen.

Ferme Beck

In de boerderij wordt het artisanale bier Hommelpap gebrouwen. De rij hoppeplanten langs de helling is dan ook indrukwekkend. Tweejaarlijks zijn er in september de Hoppefeesten op de boerderij.

De Ravensberg is een heuvel in Frans-Vlaanderen gelegen in een buitenwijk van Belle (Bailleul). De beklimming wordt in Franse wielertoeristentochten weergegeven als Mont de Lille.

Aan de voet van de Speelberg lag ooit het eerste speelcafé van Stef Dehollander, later het gezicht van het Labyrint in Kemmel. Nu is hier een vakantiewoning. Vroeger stond op de top een molen in bezit van de familie De Swarte, dit verklaart ook de naam van het gehucht, de Zwartemolen. Het houten kruis op de top werd opgericht ter nagedachtenis aan drie priesters uit Nieuwkerke die gedurende de beeldenstorm door Bosgeuzen werden vermoord. Deze godsdiensttwisten uit de 16de eeuw worden met een bedevaart herdacht tijdens de maand september.

In de Wulf, zo heette tot december 2016 het restaurant aan de voet van de helling. Kobe Desramaults roerde er in de kookpotten en gebruikte daarvoor ingredienten uit zijn onmiddellijke omgeving. Zijn manier van koken werd door velen dan ook erg gesmaakt. In de zomer van 2017 ging de zaak opnieuw open met andere uitbaters. Het restaurant heet nu 't Sparhof.

de hoeve Westhof Farm werd als hoofdkwartier gebruikt door de New Zealand Division in mei en juni 1917. De aanleg van de begraafplaats startte in mei 1917. Er worden nu 131 Commonwealthdoden en 5 doden van een andere nationaliteit herdacht. In 2009 werd de militaire begraafplaats beschermd als monument.

Hier in de Niepkerkestraat lag tot de zomer van 2015 de finish van de Sjasse Patat, een koppeltijdrit van 5 of 10km met start in Nieuwkerke.

"Ja, je moet wachten, wachten, wachten, 'Is dit de groep die wegrijdt? Ja?' Dan moet in een keer dat gat dicht. Maar als je het dan niet redt, heb je een bloedsmaak in je mond, het snot komt uit je oren en dan kan je om je moeder roepen, maar dan heb je het niet meer in eigen hand, dat noemt men de chasse patatte."

De Lindestraat is het verlengde van de Hooghofstraat en klimt naar het gehucht de Linde. Hier op het kruispunt ben je of in Dranouter of in Kemmel of in Wulvergem. Heuvelland heeft zowaar een driedorpenpunt. Het zijn de medewerkers van de Pelgrim, een dagcentrum voor mensen met een beperking die hier de helling opfietsen.

Halverweg de helling ligt de boerderij die het decor was voor de TV-serie “Eigen Kweek”, een tragikomedie met een verhaal van aardappelboeren die illegale wiet kweken. Op een paar na zijn alle acteurs West-Vlaams, en dus is dit ook de voertaal. In de reeks wordt de oude Volvo van Wulvergemnaar Hugo De Moor gebruikt. De opnames vonden plaats in juni 2013. De reeks werd op Een uitgezonden in het najaar van 2013.

De Pool of Peace is nu een prachtig stukje natuur. De krater is een litteken van de Mijnenslag. Op 7 juni 1917 brachten de Britse troepen 19 ondergrondse mijnen tot ontploffing van Hill 60 tot Ploegsteert. De ontploffingen zorgden voor enorme kraters in het landschap. De grootste en meest indrukwekkende krater is de 'Pool of Peace', met een diepte van 12 meter en een diameter van 129 meter.

De Duitse bunker Skip Point, halverwege de helling aan de rechterkant speelde een belangrijke rol in de Duitse verdediging van de zuidkant van Wijtschate tijdens de Mijnenslag van 7 juni 1917. Om 04u10, na de grote ontploffing van de 19 dieptemijnen, startten de Ierse divisies met de bevrijding van Wijtschate. Hier stootten ze echter op hevig Duits verzet.

Boven staat het betonnen kruis met een gietijzeren Christusbeeld. In 2004 werd de calvarie beschermd als monument. Calvarie is het uit het Latijn afgeleide woord voor een symbolische voorstelling van de kruisiging van Jezus Christus op de berg Golgotha. Vandaar ook de naam Jezusberg die aan de klim wordt gegeven.

Deze steen- en buizenfabriek werd in 1920 opgestart door Joseph Dumoulin. Van het oorspronkelijke bedrijf dateren nog de ringoven, de gemetste schoorsteen, het voorbewerkingsgebouw met machines en smidse, de gelijkvloerse droogloodsen, de kleiputten en het spoor met kipwagentjes. In de topjaren van het bedrijf werden er 2 tot 3.000 stenen en buizen per dag vervaardigd. Na de sluiting van de steen- en buizenfabriek in 1975 zijn de gebouwen in verval geraakt. Toch hebben deze een bijzondere industrieel-archeologische waarde en doordat ook al het bedrijfsmateriaal nog ter plaatse is.

Steenbakkerij Dumoulin

De slag om Mesen van 7 juni 1917 wordt beschouwd als de best uitgevoerde veldslag van Wereldoorlog I. De Nieuw Zeelandse Divisie neemt Mesen in op dezelfde dag . Na het veroveren van Mesen en de omliggende loopgraven, leggen de Nieuw Zeelanders de nieuwe frontlinie vast en bouwen nieuwe verdedigingspunten uit. Ter herinnering aan dit feit werd de Nieuw Zeeland Memorial hier neergezet. Het Nieuw-Zeelandse monument wordt op 1 augustus 1924 door koning Albert I ingehuldigd. Sinds 1975 is Mesen verbroederd met het Nieuw-Zeelandse stadje Featherston.

Hier op de top ligt La Hutte, waar met Kerst 1914 gevoetbald werd tussen Britse en Duitse soldaten. Het Kerstbestand wordt blijvend herinnerd met een klein maar bijzonder monument, dit bevindt zich links van de route, volg daarvoor Plaque Bairnsfather, de Britse frontcartoonist die een situatieschets maakte van de voetbalwedstrijd. In de afdaling ligt het indrukwekkende Ploegsteert Memorial, een oorlogsmonument ter ere van Britse gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog. Het herdenkingsmonument staat op de Britse militaire begraafplaats Berks Cemetery Extension. Eind 2013 opende hier ook een bezoekerscentrum. Hier liggen ook de Plugstreets, de semi-verharde wegen die werden opgenomen in het parcours van Gent-Wevelgem van 2017.

De naam van de helling is afkomstig van de familienaam Rozenbois die de grond vroeger in bezit had. We rijden nu in de provincie Henegouwen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog stond de heuvel bij de Britten bekend als Hill 63. In zijn gouden jaren sprintte Frank Vandenbroucke hier op het grote mes naar boven. De Rosenberg werd éénmalig opgenomen in het parcours van de Franco-Belge, vanaf 2011 de Eurométropole Tour. In 2017 zoekt Gent-Wevelgem de helling op, dit na de lus over de Plugstreets.

Het bedrijf Westwind Zephyrus uit Kuurne diende in de zomer van 2013 een aanvraag in om Nieuwkerke een windpark neer te zetten. Het ging over het plaatsen van 7 windmolens in de Zuidlindestraat, Niepkerkestraat, Mitoyenstraat en Waterstraat. Burgemeester Marc Lewyllie was verrast door de aanvraag . “Niemand in het bestuur is een grote voorstander gezien het landschappelijk karakter van de omgeving.”

Deze landelijke weg verbindt Henegouwen met West-Vlaanderen. De helling werd voor het eerst opgenomen in het parcours van Gent-Wevelgem in 2014. De organisatoren maakten een nieuwe lus om een aantal oorlogsmonumenten waaronder Ploegsteert Memorial in beeld te brengen.

Op de helling ligt De Oude Molen nu een eethuisje vroeger een maalderij. Het Hooghof ligt halverwege Nieuwkerke en Kemmel waar in september 2013 een fietspad in gebruik werd genomen. Er werd in totaal twee jaar lag gewerkt aan het fietspad. Er werd na overleg met het Agentschap Wegen en Verkeer en de Provincie Dienst Waterlopen, buffering voorzien ter hoogte van de Douvebeek aan de Zwijnebak. Daardoor ook en om een mooi tracé te bekomen moest ondermeer de jeugverblijfplaats ’t Smessevier verdwijnen. ’t Smessevier werd in 1969 operationeel als een jeugdkampplaats voor maximum 20 personen.

Op de Zuidhelling van de Monteberg en Kemmelberg werden in 1996 een 600 wijnstokken aangeplant als studie om te zien of het in dit terroir mogelijk was om aan wijnbouw te doen. Vlug bleek het effectief een prachtige cultuur te zijn in deze regio . Op het domein worden 10 verschillende soorten druiven aangeplant. In het assortiment zitten witte wijn, rosé wijn, rode en mousserende wijn.

Wijngoed De Monteberg

De Kemmelberg zorgde in het verleden meer dan een keer voor gruwel en ongenoegen in de wielerklassieker Gent-Wevelgem. De Kemmelberg wordt daarom sedert 2008 via een alternatieve asfaltweg afgedaald. Met de herdenking van de eerste wereldoorlog werd de kant van het Frans kerkhof heraangelegd. Het signaal voor de organisatoren van Gent-Wevelgem om vanaf 2014 ook die kant van de Kemmelberg te beklimmen. De straten van de dorpskern van Kemmel werden tussen 2009 en 2011 heraangelegd met grote kasseien. De heraanleg van ondermeer de Dries in kasseien maakte de aanloop naar de Kemmelberg voor wielerorganisatoren een stuk aantrekkelijker. In 2010 beklom Nieuwkerkenaar Marc Desender 25 keer de Kemmelberg om zo de 25ste verjaardag van Challenge Big te vieren. In het voorjaar van 2011 beklom politieagent Kristof Sennesael 50 keer de berg vanaan het Frans massagraf. Ook in 2011 verbeterde Robin Decramer dit record door liefst 60 keer na elkaar de berg langs de steilste kant op te rijden. Dierenarts Bert Vangheluwe uit Geluwe reed in 2013 in drie uur zonder voet aan de grond te zetten op een mountainbike 70 maal de Kemmelberg langs de steilste zijde op. In 2018 dan was het de beurt aan Tim Lowagie uit Lauwe. Hij beklom 50 keer de Kemmelberg vcor de actie Cleane Kleren. Robbe Verstraete uit Geluwe zette in augustus 2020 het record der records door liefst 196 keer de Kemmelberg te beklimmen van de kant Belvédère. Hij scoorde zo 10.000 hoogtemeters en dat is meer dan een Everesting.

Op de flank van de Lettenberg zijn enkele gerestaureerde bunkers van de Britse troepen uit de Eerste Wereldoorlog te zien. De heuvel werd begin 1917 door de Britse "175th Tunneling Company" ondergraven en voorzien van ondergrondse schuilplaatsen . In het wielrennen werd de Lettenberg in 1972 (winnaar Roger Swerts), 1990 (winnaar Herman Frison) en 1993 (winnaar Mario Cipolinni) als helling opgenomen in Gent-Wevelgem. Ook in 2020, het coronajaar, werd de Lettenberg beklommen.